Kurbanlık Alımında Kritik Uyarı: Küpesiz ve Belgesiz Hayvan Tercih Etmeyin

Kurban Bayramı yaklaşırken, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın resmi denetimlerine dikkat çekiliyor. Küpesiz veya belgeleri eksik hayvan alımının sağlık ve hukuki riskleri bulunuyor. Alıcıları uyaran uzmanlar, güvenilir satıcılardan, veteriner hekim kontrolünden geçmiş hayvanlar talep etmeleri gerektiğini vurguluyor.

---

Kurban Seçiminde Resmi Belgelerin Önemi
Kurbanlık hayvan satın alırken en temel kıstaslardan biri, mutlaka hayvanın resmi mikroçip (küpe) ve taşıma belgesine sahip olmasıdır. Tarım ve Orman Bakanlığı, her yıl bayram öncesi denetimlerini sıkılaştırarak hayvan hareketlerini izliyor ve bulaşıcı hastalık riskini en aza indirmeye çalışıyor. Polisiye ve idari yaptırımların yanı sıra, alıcıların da mağduriyet yaşamaması için “küpelendirilmemiş” ya da “belgesiz” hayvan talep etmemeleri gerekiyor.

Hastalıklardan Korunma ve İzlenebilirlik

• Hayvanların resmi küpe numarası, hangi işletmeden geldiğini ve hangi aşıların yapıldığını gösterir.
• Küpe sistemi, bulaşıcı hastalıkların yayılımını önlemek amacıyla Tarım Bakanlığı tarafından zorunlu kılınmıştır.
• Taşıma ve sevk irsaliyesiyle birlikte veteriner sağlık raporunun bulunması, hem satıcıyı hem alıcıyı hukuki açıdan güvence altına alır.

Küpesiz ve Belgesiz Hayvan Almanın Riskleri
Küpesiz veya taşınma belgeleri eksik hayvan almanın birinci dereceden sağlık riski taşıdığı vurgulanıyor. Hayvan kaynaklı zoonotik hastalıklar, insanlara da geçebiliyor. Ayrıca belgesiz alımdaki hukuki sorunlar şu şekildedir:

• Hayvanın kaynağı belirsiz olduğu için çalıntı ya da kaçak hayvan riski artar.
• Bakanlık yetkilileri talebi üzerine evrakları veremeyen satıcı, yasal olarak cezai yaptırıma maruz kalabilir.
• Alıcı, hayvan kesim işleminde eksik belge nedeniyle belediye ya da zabıta tarafından engellenebilir.

Hayvan hareketlerini düzenleyen mevzuata göre; “Küpe ve sağlık belgesi olmayan hiçbir büyükbaş veya küçükbaş hayvanın kesimi yapılmayacaktır.” Bu nedenle kurban pazarlarında satıcıların bakanlık onaylı çiftliklerden geldiğine dair belgeyi mutlaka kontrol etmek gerekiyor.

---

Resmi Kurumların Denetim ve Yükümlülükleri
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayımladığı Kurban Hizmetleri Genelgesi, her yıl güncellenerek çiftçilere, besicilere ve il/ilçe müdürlüklerine iletiliyor. Resmi denetim sürecinde aşağıdaki aşamalar işletiliyor:

1. Küpe Takibi ve Veri Girişi
   • Hayvanlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın denetimindeki kayıt sistemine kaydedilir.
   • Mobil küpe okuma cihazlarıyla sevk ve hareket bilgisi anlık olarak güncellenir.
2. Veteriner Sağlık Kontrolü
   • Bayram öncesinde kesim yerlerinde ve pazar yerlerinde veteriner hekim kontrolü zorunludur.
   • Klinik muayene ve kan testleriyle şap, bruselloz gibi bulaşıcı hastalık materyallerinin tespiti yapılır.
3. Nakil Belgeleri ve İrsaliye Düzenleme
   • “Hayvan Nakil İzin Belgesi” ve “Sevk İrsaliyesi” ruhsatı olmayan hayvanların pazara girmesi engellenir.
   • Denetim noktasında eksik belge tespit edilen araç sahipleri, 10.000 TL’ye varan para cezası ile karşılaşabilir.
4. Kesim ve Denetim Sonrası İzleme
   • Kesim sonrası numune alımıyla et analizleri gerçekleştirilir.
   • Hijyen şartlarına uymayan kesimhaneler veya kaçak kesim yapanlar, lisans iptali ve ağır idari cezalara tabi olur.

Detaylı bilgi için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın “Kurban Hizmetleri Genelgesi”ne bakabilirsiniz: https://www.tarimorman.gov.tr.

---

Kurbanlık Hayvan Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Güvenli bir kurbanlık alımı için şu önerilere uyunuz:

• Resmi Belge Talep Edin: Satıcıdan “Mavi Kart” veya “Hayvan Kimlik Kartı” ile birlikte Kültür ve Turizm Bakanlığı veritabanına kayıtlı hayvan numarasını gösteren fotoğraf isteyin.
• Veteriner Hekim Kontrolü: Kesim öncesi en az bir kez veteriner hekim muayenesinden geçmiş hayvanları tercih edin. Gösterilen sağlık raporunun tarihinin güncel olduğundan emin olun.
• Tanıma Küpesi ve Barkod: Hayvanın kulağındaki mikroçipli küpe numarasını, Tarım Bakanlığı hayvan izleme sistemi ( https://www.tarim.gov.tr ) üzerinden sorgulayarak doğrulayın.
• Satıcının Çiftlik Bilgileri: Satıcının kayıtlı olduğu işletme veya besihane numarasıyla Tarım Bakanlığı kayıtlarına erişip, çiftliğin sağlık karantinası durumunu kontrol edebilirsiniz.
• Önceden Görme ve Muayene İmkanı: Hayvanı pazar yerine getirip kesim anına kadar serbest dolaştırmanıza izin veren satıcıları tercih edin. Hayvanın canlı hali, hareketleri ve beslenme durumu sağlık göstergesi niteliği taşır.
• Fiyat ve Belge Eşleştirmesi: Genellikle küpesiz ya da belgesiz hayvanlar daha düşük fiyata satılır. Ancak belge eksikliğinin karşılığı olarak yaşayacağınız hukuki ve sağlık riskini dikkate alarak mutlaka evrak eksiksiz hayvan alın.

---

Köy ve Şehir Pazarları Arasındaki Farklar
Kurbanlık satışının yoğun yapıldığı köy pazarları, şehir merkezindeki modern kesim alanlarına göre farklılık gösterir.

Köy Pazarları

• Doğrudan üreticiyle iletişim imkânı sunar.
• Ancak resmi denetim noktaları daha uzak olabileceğinden belge kontrolünde eksiklik yaşanabilir.
• Fiyatlar genellikle daha uygun görünse de belgesiz hayvan riski daha yüksektir.

Şehir Merkezindeki Modern Kesim Alanları

• Tarım Bakanlığı’nın denetim noktalarına yakın konumda kurulur.
• Kesim alanlarında veteriner hekim ve zabıta denetimi düzenli yapılır.
• Fiyatlar köy pazarına göre biraz daha yüksektir, ancak evrak ve hijyen garantisi sunar.

Seçim yaparken kendi önceliklerinizi belirleyip, güvenlikten taviz vermeden hareket etmek önemlidir.

---

Kurban Bayramı’nda huzurlu bir ibadet ve paylaşım süreci geçirmek için küpesiz ve belgesiz hayvan satın almaktan kaçının. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın duyurduğu kurallar ve uzman veteriner hekimlerin uyarıları doğrultusunda, resmi kayıtları tam, hijyenik koşullarda beslenmiş ve sağlık raporu düzenlenmiş hayvanları tercih etmeniz hem kendi huzurunuz hem de sevdiklerinizin güvenliği açısından hayati önem taşır.