Tüketici güvenliği açısından önemli bir sorun haline gelen mühürsüz et satışı, halk sağlığını tehdit ediyor. Veteriner hekimler ve gıda uzmanları, mühürsüz etlerin kaynağının belli olmaması nedeniyle ciddi sağlık riskleri taşıdığına dikkat çekiyor.
Mühürsüz Et Satışı Artıyor: Denetimsiz Ürünler Tehlike Saçıyor
Son dönemde birçok kentte rastlanan mühürsüz et satışı, hem yasal hem de sağlık açısından büyük sorunlara yol açıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın düzenlemelerine göre kasaplarda ve marketlerde satılan her etin kesimhanede veteriner hekim kontrolünden geçmiş ve mühürlü olması gerekiyor. Ancak kayıt dışı kesimlerin artması, piyasaya kontrolsüz ve belirsiz içerikli etlerin sürülmesine neden oluyor.
Uzmanlara göre mühürsüz etlerin taşıdığı başlıca riskler şunlar:
- Hayvanın sağlıklı olup olmadığının bilinmemesi
- Mezbahada değil, sağlıksız ortamlarda kesilmiş olması
- Hijyen standartlarına uyulmaması
- Hangi hayvana ait olduğunun tespit edilememesi
- Zoonoz hastalık (hayvandan insana geçen hastalık) riski taşıması
Veteriner Hekimler: “Tüketici Etin Mührüne Baksın”
Türkiye Veteriner Hekimleri Birliği yetkilileri, vatandaşların et alışverişi yaparken mutlaka mühür kontrolü yapmaları gerektiğini belirtiyor. Özellikle pazarlarda, yol kenarlarında ya da denetimsiz küçük işletmelerde satılan etlerin büyük kısmında bu denetim izlerinin bulunmadığı bildiriliyor.
Birlik yetkilisi şu açıklamayı yaptı:
“Tüketiciye düşen en önemli görev, etin üzerinde resmi kesimhaneye ait mühür olup olmadığını kontrol etmektir. Mühürsüz et, hem sağlık hem dini gerekçelerle risklidir.”
Merdiven Altı Kesimlere Karşı Denetimler Sıklaştırılıyor
Tarım ve Orman Bakanlığı, denetim ekipleriyle birlikte büyükşehirler başta olmak üzere Türkiye genelinde merdiven altı kesimhane ve kaçak et satış noktaları üzerinde yoğunlaşmış durumda. 2024’ün son çeyreğinde yapılan denetimlerde:
- 3.200 işletmede kontrol yapıldı
- 470 işletmede usulsüzlük tespit edildi
- 28 ton mühürsüz et imha edildi
- 120 işletmeye toplamda 7,4 milyon TL para cezası kesildi
Yetkililer, ihbarların arttığını ve tüketici duyarlılığının yükselmesinin bu süreci hızlandırdığını ifade ediyor.
Tüketiciler İçin Uyarılar ve Sağlıklı Et Seçme Kriterleri
Et satın alırken tüketicilerin dikkat etmesi gereken en önemli unsurlar şunlardır:
- Etin üzerinde kırmızı veya mor renkli resmî mühür olmalı
- Soğuk zincir korunarak satışa sunulmalı
- Etin rengi canlı, kokusu taze olmalı
- Veteriner hekim raporu ve işletme ruhsatı görülebilir olmalı
- Ucuz fiyatlı ve “çaktırmadan” satılan ürünlere karşı dikkatli olunmalı
Ne Eti Olduğu Belli Olmayan Ürünler: Sağlık Açısından Büyük Tehlike
Mühürsüz etler, sadece hijyen değil; içeriğinin belirsiz olması açısından da büyük risk taşıyor. Geçmişte yapılan bazı laboratuvar analizlerinde, mühürsüz olarak satılan ürünlerde:
- At eti, eşek eti gibi yasaklı hayvan türlerine ait izler
- Bozulmuş ya da mikrobiyolojik açıdan riskli dokular
- Antibiyotik kalıntısı ve kimyasal dezenfektan izleri
gibi maddelere rastlandığı biliniyor.
